ΛΕΥΚΩΜΑΤΑ

Λευκώματα Τέχνης
Παράλληλα με την ενασχόλησή του με τη ζωγραφική ο Κατσουλίδης δεν ξεχνά τη Λιθογραφία που έμαθε στο Παρίσι και δημιουργεί ένα Λεύκωμα με 10 έγχρωμες λιθογραφίες εμπνευσμένες από 10 ερωτικά επιγράμματα της Παλατινής Ανθολογίας. Αυτό το Λεύκωμα το εκθέτει μαζί με τη ζωγραφική του (Μεσσηνιακά τοπία) στη γκαλερί Ζυγός (1979).
Έκτοτε μοιράζεται το χρόνο του μεταξύ της ζωγραφικής και της χαρακτικής. Το 1983 δημιουργεί το Λεύκωμα Παιώνιες της Ελλάδος με σχέδια και φωτογραφίες της Νίκης Γουλανδρή και λιθογραφίες του ιδίου, που εκτίθενται το 1984 στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Ν. Υόρκης.
Το Λεύκωμα είχε τέτοια επιτυχία που το ανέλαβε το Ίδρυμα Σμισθόνιαν και το εξέθεσε σε πολλά μουσεία της Αμερικής.
Το 1986 αναλαμβάνει ένα ερευνητικό πρόγραμμα από τα Τ.Ε.Ι., όπου διδάσκει γραφικές τέχνες (είναι η τρίτη σημαντική ενασχόληση του Κατσουλίδη), μελετά την ελληνική τυπογραφία στο Παρίσι και δημιουργεί δυο νέα αλφάβητα: “Απολλώνια” και “Κατσουλίδης”, τα οποία αγοράζει και χρησιμοποιεί για τη φωτοστοιχειοθεσία της η εταιρεία AGFA.
Σημειωτέον ότι ο Κατσουλίδης είναι ο μόνος Έλληνας χαράκτης που είχε ασχοληθεί με τη σχεδίαση τυπογραφικών στοιχείων και έχει δημιουργήσει οκτώ γραμματοσειρές μέχρι σήμερα (εκτός του Γιάννη Κεφαλληνού που είχε σχεδιάσει μια για το Λεύκωμά του: 10 λευκοί λήκυθοι.
Το 1989 σε συνεργασία με το μεγάλο ποιητή Γιάννη Ρίτσο δημιουργεί το Λεύκωμα Ημικύκλιο με ερωτικά ποιήματα Γ. Ρίτσου και επτά λιθογραφίες Τ. Κατσουλίδη (έκθεση γκαλερί Ζουμπουλάκη). Τα κείμενα τυπώνονται με τη νέα γραμματοσειρά Κατσουλίδης που κυκλοφορεί για πρώτη φορά.
Το 1991 γράφει το βιβλίο Το σχέδιο του γράμματος, που εκδίδεται από τον εκδοτικό οίκο Καστανιώτη και διδάσκεται στα ΤΕΙ. Το 1993 δημιουργεί το Λεύκωμα Μάνη με δέκα ξυλογραφίες έκδοση Ν. Γρηγοράκη και το εκθέτει στη Γκαλερί Υάκινθος στην Κηφισιά.
Το 1995 τυπώνει το Λεύκωμα Γένεσις έκδοση Ν. Γρηγοράκη με επτά χαρακτικά μεγάλων διαστάσεων χρησιμοποιώντας την ξυλογραφία για να τυπώσει το σχέδιο και τη λιθογραφία για το χρώμα, με τυπογραφικά στοιχεία Βυζαντινά που σχεδιάζει ειδικά γι’ αυτή την έκδοση. Αυτό το Λεύκωμα Τέχνης, όπως και το προηγούμενο, τυπώνεται σε 99 μόνο αντίτυπα αριθμημένα και υπογεγραμμένα καθένα χωριστά από τον καλλιτέχνη. Αξίζει ν’ αναφέρουμε ένα απόσπασμα από τον πρόλογο του λευκώματος Γένεσις που γράφει ο Ιστορικός της Τέχνης και διευθυντής της ομώνυμης Πινακοθήκης Χαρακτικής, Ν. Γρηγοράκης:
«Ο Τάκης Κατσουλίδης, γνωστός χαράκτης και ζωγράφος, με πολλές περγαμηνές στο χώρο της νεοελληνικής χαρακτικής και της επιμέλειας καλλιτεχνικών εκδόσεων, δάσκαλος της τέχνης του βιβλίου, των γραφικών τεχνών και της τυπογραφίας, και σχεδιαστής ελληνικών γραμματοσειρών, επανέρχεται μ’ ένα νέο έργο, ιστορεί, με επτά χαρακτικές εικόνες, τις ημέρες της δημιουργίας… Πολύχρωμα λιθογραφικά μελάνια, ντύνουν τον ξυλογραφικό σκελετό των κοσμογονικών σχεδίων σε μια φαντασμαγορική επίδειξη τεχνικής με τονικές διαβαθμίσεις, αποχρώσεις και πολλά τυπώματα, εξαντλώντας έτσι τις τεχνικές δυνατότητες του λιθογραφικού πιεστηρίου…»
Πρόσφατα εμπνέεται από τα ποιήματα του Τίτου Πατρίκιου και δημιουργεί το Λεύκωμα Θάλασσα της Επαγγελίας με 7 ερωτικά ποιήματα από τη νεανική ποίηση του Πατρίκιου και 7 έγχρωμες λιθογραφίες του Κατσουλίδη. Έκδοση του ιδίου του καλλιτέχνη σε 99 αντίτυπα, που εκθέτει στο Ίδρυμα Ν. Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (2002).
Ν. Γρηγοράκης, 2002
Ιστορικός τέχνης
Art Albums
While working with painting, Takis Katsoulidis does not forget Lithography which he was taught in Paris, and creates an Album with 10 colour lithographs inspired by 10 romantic epigrams of Palatine Anthology.
He exhibits this Album alongside his painting (“Messenian Landscapes”) in Zygos gallery (1979). Since then, he has been splitting his time between painting and engraving. In 1983 he creates the Album “Peonies of Greece”, with designs and photographs by Niki Goulandri and his own lithographs, which is shown in 1984, in NY Museum of Natural History.
The Album was such a roaring success that the Smithsonian Institution undertook to exhibit it in many US museums.
In 1986 he undertakes a research programme for the Technological Educational Institute of Athens – where he teaches graphic arts (it is Katsoulidis’ third and most important pastime): to study Greek typography in Paris, and creates two new typefaces: “Apollonia” and “Katsoulidis”, which AGFA purchases and uses for its phototypesetting.
It is worth noting that Katsoulidis is the only Greek engraver that had engaged in designing printing types (besides Gianis Kefalinos that had designed one for his Album: “10 White Lykethe”) and has created eight typefaces to date. .
In 1989, in cooperation with the great poet Gianis Ritsos, he creates the Album “Hemicyclio” consisting of G. Ritsos’ romantic poems and seven lithographs by T. Katsoulidis (Zoumpoulaki gallery show). The passages are printed in the new font “Katsoulidis”, which is then publicised for the first time.
In 1991, he writes the book “To Schedio tou Grammatos [The design of the letter]” that is published by Kastaniotis publications and is also taught in the Greek TEIs.
In 1993 he creates the Album “Mani” with ten woodcuts, N. Grigorakis editions, and he shows it in Hyakinthos Galleri in Kifisia, Athens.
In 1995, he prints the Album Genesis, N. Grigorakis editions, with seven engravings of large proportions, using xylography to print the design and lithography for colour, with Byzantine printing types that he designs especially for the occasion. This Art Album, as well as the previous one, is printed in only 99 copies, each numbered and signed by the artist. It is worth citing an extract from the introduction to Genesis Album written by the Art Historian and director of the homonym Engraving Gallery, N. Grigorakis:
“Takis Katsoulidis, renowned engraver and painter, much credited in the areas of modern Greek engraving and art publication editing, master of the art of book-making, of graphic arts and typography, and designer of Greek stamps, comes back with new work that narrates, in seven engraved images, the seven days of creation… Multi-coloured lithographic ink wraps the xylographic skeleton of cosmogonist designs, in a spectacular display of technique with tonal gradations, tints and many prints, thus exhausting the technical limits of the lithographic press…”
Recently, he finds inspiration in Titos Patrikios’ poems and creates the Album “Sea of Promise”, with 7 romantic poems from Patrikios’ youth and 7 colour lithographs by Katsoulidis. Published by the artist himself in 99 copies and exhibited by the N. P. Goulandris Foundation – Museum of Cycladic Art (2002).
N. Grigorakis, 2002
Art historian